ਨਜ਼ਰੀਆ

ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ ਰੋਬੋਟ ਡਾ. ਦੇਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸੰਜਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰੋਬੋਟ ਸੀ ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਰਹੱਸਾਂ ਦਾ ਭੇਦ ਜਾਨਣ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਚ ਡੂੰਘੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਸੋਚਣ ਤੇ ਤਰਕ ਕਰਨ ਦੇ ਗੁਣ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ …

‘ਖ਼ਾਲੀ ਆਲ੍ਹਣਾ’ ਸੰਨੀ ਧਾਲੀਵਾਲ ਦਾ ਪਲੇਠਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬੇਸ਼ਕ ਰਵਿੰਦਰ ਸੋਢੀ ਵੱਲੋਂ ਸੰਪਾਦਿਤ ਪੁਸਤਕ ‘ਹੁੰਗਾਰਾ ਕੌਣ ਭਰੇ’ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੀ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪਿੱਠ-ਭੂਮੀ ਦਾ ਵਿਦਵਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ …

ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆਈ ਸੰਗਤ ਨੇ ਥਾਣੇ ਦਾ ਕੀਤਾ ਘਿਰਾਓ ਮੋਰਿੰਡਾ : ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਸਾਹਿਬ ਮੋਰਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ ਸਮੇਂ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ 37 ਕੁ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਮੋਰਿੰਡਾ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਸਾਹਿਬ ‘ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਪਾਠ ਕਰ ਰਹੇ ਦੋ ਗ੍ਰੰਥੀ …

ਡਾ. ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਹਾੜਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕੋ ਬਾਟੇ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਾਤ, ਰੰਗ, ਵਰਣ ਆਸ਼ਰਮ ਆਦਿ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਸਾਜਨਾ ਦਿਹਾੜੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ‘ਚ ਨਗਰ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕਵੀ ਡੈਫਨੇ ਮਾਰਲਟ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ”ਔਰਤ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨਾ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਹੈ”। ਨਾਰੀਵਾਦ ਦਾ ਸੰਰਚਨਾ ਇਸਦੇ ਸਾਰੇ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾ ਨਾਲ ਲੜਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਣ ਲਈ ਨਿਸ਼ਚਤਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਵਿਅਕਤੀਵਾਦੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਮੇਰੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ 1978 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਵਿਦਾਇਗੀਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ, ”ਸਾਏ ਮੈਂ ਧੂਪ”, ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ -ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਪੁੰਨ ਗ਼ਜ਼ਲਲੇਖਕ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਕੁਮਾਰਦਾ ਇੱਕ ਹੰਸ ਗੀਤ ਹੈ। ਕਾਹਲੀਨਾਲਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ, ਮੇਰੀਨਜ਼ਰਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਸਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਜਿਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰਭਾਵੁਕਕਰ ਦਿੱਤਾ: ”ਤੂੰ ਕਿਸੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਰਚੁਅਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਝਟਕਾ ਸਵਾਗਤਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਕੁਝ ਹਿਜਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਚੁਅਲ ਅਸਲੀਅਤ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇਸ ਸਾਲ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ, ਭਾਵੇਂ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਹਸਤੀ ਦੁਆਰਾ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਵਾਲੇ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ ਟੀਵੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰ ਨੇ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਨਿੱਘਰਤਾ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੱਸਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਖੋਜ ਆਦਿ ਕਾਲ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਤੀਬਰ ਇੱਛਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨਾ, ਜੂਲੀਅਸ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ, ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਦੁਖਾਂਤ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਨਿਜਤਾ ਜਾਂ ਬਿਪਤਾ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ …

(ਚੌਥੀ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਕਿਸ਼ਤ) ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੱਗ, ਖੋਜਕਾਰ ਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਗਲਪ ਦਾ ਅਨੁਭਵੀ ਲੇਖਕ – ਡਾ. ਡੀ. ਪੀ. ਸਿੰਘ ਪੇਸ਼ਕਰਤਾ : ਪ੍ਰਿੰ. ਹਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮਾਇਰ (ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ) ? ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ? ਜ਼ਰਾ ਤਫ਼ਸੀਲ ਦਿਉ । – ਮੇਰੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ …