ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ

ਚੰਡੀਗੜ:ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਨੇ 12,900 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੰਡੇ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਨਿਫਟੀ ਰੀਅਲਟੀ ਇੰਡੈਕਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ।

ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਨਿਯੰਤਿ੍ਰਤ, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਤਰਲ ਤਰੀਕਾ ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਟੀਮਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਟਰੱਸਟ (ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ) ਨੇ ਲੰਮਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਅੱਜ, 4 ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 78,000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਇਕੁਇਟੀ ਬਜ਼ਾਰ ਪੂੰਜੀਕਰਣ, 11.2 ਕਰੋੜ (112 ਮਿਲੀਅਨ) ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਵਪਾਰਕ ਸਥਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਫਤਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸੰਪੱਤੀ ਵਰਗ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਪਲਬੱਧੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਦਾ ਵੰਡ ਪੱਧਰ 12,900 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਉਨਾਂ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵੰਡੇ ਗਏ ਸੰਯੁਕਤ ਲਾਭਅੰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਜਿਨਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਨਿਫਟੀ ਰੀਅਲਟੀ ਇੰਡੈਕਸ ਬਣਦਾ ਹੈ।

ਅੰਬੈਸੀ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀਬੱਧ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2019 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਲੀਸਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕੱਲੇ 8,350 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੰਡ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 85,000 ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਆਕਾਰ, ਅਨੁਕੂਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਦੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਨਿਯੁੱਕਤੀ (ਹਾਇਰਿੰਗ) ਸਥਾਨ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਖੇਤਰ ਦਾ ਲਚਕੀਲਾਪਨ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਸੰਪੱਤੀ ਵਰਗ ਦੀ ਵਧਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਇੱਕਦਮ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਅਪੂਰਣ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਰਹਾਇਸ਼-ਕੇਂਦਿ੍ਰਤ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਗਵਰਨੈਂਸ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਖਰਾਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕਾਈ ਦੁਆਰਾ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਨਿਵੇਸ਼ ਮਾਧਿਅਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਨੂੰੁ ਖਰੀਦਣ ਮਲਕੀਅਤ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਆਮਦਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 80% ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੋਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸਾਲਾਨਾ ਤੌਰ ’ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 90% ਨਕਦ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।

ਅੰਬੈਸੀ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਿਤਵਿਕ ਭੱਟਾਚਾਰਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ‘‘ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ  ਤਰਲ, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਿਯੰਤਿ੍ਰਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਡ 1 ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਕਿ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਦੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਯੂਨਿਟਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਵੰਡਣ ਯੋਗ ਨਕਦ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 90% ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮਤ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਗੱਲ, ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪੂੰਜੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉੱਚ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਵਾਲੇ ਸਟਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਦੇ ਪੱਟੇ, ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਬਜ਼ਾਰ ਕਿਰਾਏ ’ਤੇ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੁਆਰਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਕਾਸ ਸਮੱਰਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਬਜ਼ਾਰ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੋਨਹਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਵੰਡ ਦੀ ਟੈਕਸ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਯੂਨਿਟ ਕੀਮਤ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸ਼ੇਅਰ ਵੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ 100 ਰੁਪਏ 400 ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਖਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕੁਝ ਸੌ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਖਰੀਦਣ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਇਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜਾਂ ਆਂਸ਼ਕ ਮਲਕੀਅਤ/ਸਤਰ ਢਾਂਚੇ ਰਾਹੀਂ ਅਜਿਹੀ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸਿੱਧੀ ਖਰੀਦਣੀ ਹੋਵੇ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਆਰ.ਈ.ਆਈ.ਟੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿਕਾਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।