ਨਜ਼ਰੀਆ

ਖਿਡਾਰੀ ਤੇ ਖੇਡ ਵਿਦਵਾਨ ਪ੍ਰੋ. ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਪ੍ਰਿੰ. ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਆਪਣੀ ਮਿਸਾਲ ਆਪ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਤੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵੀ ਭੁੱਲੀ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਉਹ ਬਹੁਗੁਣਾ ਬੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰੇ 400 ਮੀਟਰ ਦੇ ਏਸ਼ੀਆ ਚੈਂਪੀਅਨ ਡਾ. ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ ਪੰਜਾਬ …

ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ ਰੋਬੋਟ ਦੂਜੀ ਤੇ ਆਖਰੀ ਕਿਸ਼ਤ ਡਾ. ਦੇਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ (ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ) ਸੰਜਨਾ ਦੇ ਲੈਕਚਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਕੋਲ ਇਕ ਮੁਟਿਆਰ ਆਈ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਰੇ ਘਬਰਾਹਟ ਦੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਮਰੋੜ ਰਹੀ ਸੀ। ”ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ …

ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ ਰੋਬੋਟ ਡਾ. ਦੇਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸੰਜਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰੋਬੋਟ ਸੀ ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਰਹੱਸਾਂ ਦਾ ਭੇਦ ਜਾਨਣ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਚ ਡੂੰਘੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਸੋਚਣ ਤੇ ਤਰਕ ਕਰਨ ਦੇ ਗੁਣ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ …

‘ਖ਼ਾਲੀ ਆਲ੍ਹਣਾ’ ਸੰਨੀ ਧਾਲੀਵਾਲ ਦਾ ਪਲੇਠਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬੇਸ਼ਕ ਰਵਿੰਦਰ ਸੋਢੀ ਵੱਲੋਂ ਸੰਪਾਦਿਤ ਪੁਸਤਕ ‘ਹੁੰਗਾਰਾ ਕੌਣ ਭਰੇ’ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੀ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪਿੱਠ-ਭੂਮੀ ਦਾ ਵਿਦਵਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ …

ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆਈ ਸੰਗਤ ਨੇ ਥਾਣੇ ਦਾ ਕੀਤਾ ਘਿਰਾਓ ਮੋਰਿੰਡਾ : ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਸਾਹਿਬ ਮੋਰਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ ਸਮੇਂ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ 37 ਕੁ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਮੋਰਿੰਡਾ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਸਾਹਿਬ ‘ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਪਾਠ ਕਰ ਰਹੇ ਦੋ ਗ੍ਰੰਥੀ …

ਡਾ. ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਹਾੜਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕੋ ਬਾਟੇ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਾਤ, ਰੰਗ, ਵਰਣ ਆਸ਼ਰਮ ਆਦਿ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਸਾਜਨਾ ਦਿਹਾੜੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ‘ਚ ਨਗਰ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕਵੀ ਡੈਫਨੇ ਮਾਰਲਟ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ”ਔਰਤ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨਾ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਹੈ”। ਨਾਰੀਵਾਦ ਦਾ ਸੰਰਚਨਾ ਇਸਦੇ ਸਾਰੇ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾ ਨਾਲ ਲੜਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਣ ਲਈ ਨਿਸ਼ਚਤਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਵਿਅਕਤੀਵਾਦੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਮੇਰੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ 1978 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਵਿਦਾਇਗੀਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ, ”ਸਾਏ ਮੈਂ ਧੂਪ”, ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ -ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਪੁੰਨ ਗ਼ਜ਼ਲਲੇਖਕ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਕੁਮਾਰਦਾ ਇੱਕ ਹੰਸ ਗੀਤ ਹੈ। ਕਾਹਲੀਨਾਲਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ, ਮੇਰੀਨਜ਼ਰਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਸਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਜਿਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰਭਾਵੁਕਕਰ ਦਿੱਤਾ: ”ਤੂੰ ਕਿਸੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਰਚੁਅਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਝਟਕਾ ਸਵਾਗਤਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਕੁਝ ਹਿਜਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਚੁਅਲ ਅਸਲੀਅਤ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇਸ ਸਾਲ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ, ਭਾਵੇਂ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਹਸਤੀ ਦੁਆਰਾ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਵਾਲੇ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ ਟੀਵੀ …

ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਕੇ ਪੱਲਣ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰ ਨੇ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਨਿੱਘਰਤਾ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੱਸਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਖੋਜ ਆਦਿ ਕਾਲ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਤੀਬਰ ਇੱਛਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨਾ, ਜੂਲੀਅਸ …